fot. M. Rosik

Mateusz zauważa, że oto dwaj opętani wybiegli naprzeciw Jezusa. Terminologia biblijna nie zna późniejszego rozróżnienia teologicznego na opętanie, obsesję czy dręczenie. Właściwie każdy silny wpływ złego ducha na człowieka mógł być nazywany opętaniem. Opętani obrali sobie za mieszkanie grobowce. Właśnie groby były uważane przez starożytnych za miejsce zamieszkiwania demonów. Przez Izajasza Bóg skarży się na swój naród, który w grobowcach składał ofiary bożkom:

„To lud, co Mnie pobudzał do gniewu bez ustanku a bezczelnie, składając ofiary w gajach i paląc kadzidło na cegłach, przebywając w grobowcach i spędzając noce w zakamarkach, jedząc wieprzowe mięso i nieczyste potrawy z sosem w swych misach” (Iz 65,3-4).

Dramatyzm całej sytuacji zostaje zwiększony przez wzmiankę, że obaj byli tak niebezpieczni, iż nikt nie mógł przejść drogą. Jezus jednak nie czuje lęku. W krzykliwym pytaniu skierowanym do Jezusa pojawia się tytuł „Syn Boży”. Demony natychmiast rozpoznają tożsamość Jezusa i są świadome zagrożenia. Są świadome tego, że ostateczne zwycięstwo i tak należy do Boga, stąd mówią o tym, iż Jezus przyszedł zgubić ich „przed czasem”. Wiedzą, że nastanie czas ich definitywnego końca, jednak jeszcze on nie nadszedł. Choć królestwo Boże już jest pośród ludzi, to jednak jeszcze w pełni się nie ujawniło, stąd demony działają jeszcze na świecie. Zgodnie z żydowskim przekonaniem, ostateczne pokonanie sił ciemności nastąpi w czasach eschatologicznych. Niektórzy egzegeci sądzą, że może także chodzić o misje wśród pogan: ich czas jeszcze nie nadszedł, Jezus „przed czasem” przychodzi na tereny pogańskie.

Epizod ze świniami pełen jest dramatyzmu. Potwierdza on, że Jezus znajduje się na terenach pogańskich, Żydzi bowiem uważali świnie za zwierzęta nieczyste. Prawo wylicza całą listę zwierząt uważanych za nieczyste: „Ale następujących zwierząt, mających rozdzielone kopyto i przeżuwających nie będziecie jedli: wielbłąd, ponieważ przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie dla was nieczysty; świstak, ponieważ przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie dla was nieczysty; zając, ponieważ przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie dla was nieczysty; wieprz, ponieważ ma rozdzielone kopyto, ale nie przeżuwa – będzie dla was nieczysty. Nie będziecie jedli ich mięsa ani dotykali ich padliny – są one dla was nieczyste” (Kpł 11,4-8). Gdy Antioch IV Epifanes złożył w świątyni jerozolimskiej ofiarę ze świni, wybuchło powstanie żydowskie przeciw hellenizmowi i pogańskim zwyczajom.

Audycja „Głos na pustyni” w Radio „Wrocław” w każdą niedzielę o 6.50

Polub stronę na Facebook