Marian Biskup, Miejsce i rola Pisma Świętego w teologii moralnej, Wrocław 2013

Kiedy Ojciec Święty Benedykt XVI zwołał na październik 2008 roku XII Zwyczajne Zgromadzenie Synodu Biskupów pod hasłem „Słowo Boże w życiu i misji Kościoła” , wielu pytało: dlaczego taka tematyka? Nie ulega wątpliwości, że znajomość Pisma świętego wśród wielu wierzących jest wciąż nikła, choć jest ona po Soborze Watykańskim II większa niż wcześniej. Postulat ożywienia duszpasterstwa biblijnego pozostaje więc wciąż aktualny. Ten sam postulat dotyczy nauk teologicznych, w tym teologii moralnej.

Nie ulega wątpliwości, że chrześcijańska nauka moralna jest zakotwiczona w Piśmie Świętym jako swym źródle. Biblia bowiem zawiera nie tylko objawione przez Boga prawo moralne, które zasadza się na prawie naturalnym wszczepionym w ludzkie serca przez stwórcę, ale także przytacza konkretne przykłady zachowań moralnych, których ocena może być pozytywna lub negatywna. W ten sposób normy etyczne, wyrażone choćby w Dekalogu czy Kazaniu na Górze są konfrontowane z opisywanymi przez autorów natchnionych postawami i wyborami moralnymi biblijnych bohaterów. Trafnie zależność tę wyraża kard. William Nevada, gdy we wstępie do dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej, zatytułowanego „Biblia a moralność. Biblijne korzenie postępowania chrześcijańskiego” (wydanego w ) pisze:

„Dla chrześcijan Pismo Święte to nie tylko źródło objawienia, podstawa wiary, ale również nieodzowny punkt odniesienia do życia zgodnego z normami moralnymi. Chrześcijanie są przekonani, że w Biblii można znaleźć wskazówki i normy do właściwego działania i osiągnięcia pełni życia. […] W Biblii znajduje się wiele norm, przykazań, praw, zbiorów kodeksów itd. Jednak uważna lektura pokazuje, że tego rodzaju normy nigdy nie są odizolowane, istniejące dla siebie samych, ale że zawsze należą one do określonego kontekstu. Można powiedzieć, że w antropologii biblijnej tym, co pierwszorzędne i podstawowe, jest działanie Boga, który uprzedza działanie człowieka, Jego dary łaski, Jego zachęta do wspólnoty. Kompleks normatywny jest konsekwencją wskazania człowiekowi, jaki jest właściwy sposób przyjęcia daru Bożego i życia nim”.

Czytelnicy otrzymują wartościową pracę ks. Mariana Biskupa, poruszającą problematykę stuku dwóch nauk teologicznych, teologii biblijnej i moralnej, zatytułowaną „Miejsce i rola Pisma świętego w teologii moralnej”. Autor prezentuje systematyczne podejście do badanego zagadnienia. Najpierw przedstawia rozwiązania w obszarze podejmowanej problematyki w klasycznej teologii moralnej (pozytywnej i spekulatywnej), następnie kreśli rysy rewizji klasycznego rozwiązania we współczesnych badaniach moralistów, by ostatecznie zatrzymać się nad poglądami etyków-filozofów (w płaszczyźnie metaetycznej i normatywnej). Taka struktura pracy pozwala na bardzo przejrzyste ukazanie roli, jaką pełni Biblia w badaniach moralistów i etyków. Jednocześnie świadczy ona o tym, iż opracowanie księdza Mariana Biskupa zyskuje charakter interdyscyplinarny.

Książka wrocławskiego kapłana wpisuje się także znakomicie w nurt badań nad historią teologii w Polsce, zwłaszcza teologii moralnej. Autor przedstawia bowiem, w jaki sposób teologowie moraliści czerpali z osiągnięć biblistyki do lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Wyrażony już wtedy postulat, by wdrażać najlepsze metodologiczne programy w wykład teologii moralnej wciąż pozostaje aktualny. Postulat ten jest jednocześnie wezwaniem do realizacji zachęty Ojców Soboru Watykańskiego II, wyrażonej w „Dekrecie o formacji kapłańskiej”: „Szczególną troskę należy skierować ku udoskonaleniu teologii moralnej, której naukowy wykład karmiony w większej mierze nauką Pisma świętego niech ukazuje wzniosłość powołania wiernych w Chrystusie i ich obowiązek przynoszenia owocu w miłości za życie świata” (16).

Życzę wszystkim Czytelnikom, w których ręce trafi książka księdza Mariana Biskupa, by mogła ona ubogacić nie tylko ich wiedzę o wzajemnych relacjach biblistyki i teologii moralnej oraz o historii teologii, ale by stała się przyczynkiem do osobistej refleksji nad znaczeniem Pisma świętego w codziennym życiu chrześcijanina.

„Wprowadzenie”, w: M. Biskup, Miejsce i rola Pisma Świętego w teologii moralnej, Wrocław 2013, 7-9.