Książka pt. Mądrość zstępująca z góry. Komentarz strukturalny do Listu św. Jakuba autorstwa Kaliny Wojciechowskiej i ks. Mariusza Rosika stanowi fascynujący współczesny komentarz do Listu św. Jakuba. Autorzy reprezentują różne tradycje – luterańską i katolicką – co jeszcze bardziej poszerza perspektywę badawczą i pozwala w przestrzeni ekumenicznej na lepszą percepcję treści przez czytelników o różnej wrażliwości.
Para biblistów wykorzystuje najnowszą literaturę specjalistyczną, aby ukazać głębokie przesłanie utworu nazywanego przez Marcina Lutra „listem słomianym”. We wstępie stanowiącym swoisty status quaestionis można zobaczyć dyskusję i różne ujęcia Listu Jakuba przez wcześniejszych i współczesnych autorów. Szczególnie cenne są informacje o zróżnicowanych podejściach metodologicznych przy analizie tego utworu, zwłaszcza wzorce zaczerpnięte ze współczesnego literaturoznawstwa oraz retoryki, które zaczęto stosować w XXI wieku.
Metodologia zastosowana w niniejszym komentarzu inspiruje się badaniami norweskiej biblistyki I. Mongstad Kvammen, która opublikowała je w 2013 r. w dziele pt. Toward a Postcolonial Reading of the Epistle of James. James 2,1-13 in its Roman Imperial Context. Analizuje ona w sposób motywiczny i semantyczny Jk 1,2-27 poszukując w korpusie całego listu powtarzających się paralelnych odniesień tematycznych. Autorzy niniejszego komentarza wyodrębniając motyw mądrości i jej cechy opisane w Jk 3,17 traktując ten tekst jako swoisty klucz hermeneutyczny, który pozwala im dostrzec, że List św. Jakuba w swej istocie dotyczy cech i przejawów mądrości. W tym kluczu organizują oni strukturę komentarza wykazując kunszt i logikę autora tego utworu. W prezentacji tekstu wykorzystują oni powszechnie stosowany w teorii literatury model uwzględniający różne poziomy nadawcze, odbiorcze i komunikacyjne. Choć wybór poszczególnych członów struktury jest subiektywny, to jednak inspiruje on czytelnika do odkrywania ciekawych paralel i zależności tekstowych oraz prowokuje do szukania odpowiedzi na pytania o intentio auctoris, sensus textusi intentio lectoris w Liście św. Jakuba.
Niniejszy komentarz wykorzystuje typowy dla teorii komunikacji model retoryczny. We wprowadzeniu przed komentarzem we wprowadzeniu autorzy omawiają świadectwa tekstowe, kanoniczność, hipotezy dotyczące osoby autora i czasu powstania oraz zagadnienia literackie, zwłaszcza różne propozycje struktury. Analizy przeprowadzane w komentarzu cechują się erudycją i kunsztem egzegetycznym. Bibliografia obejmuje najnowsze komentarze i studia do Listu św. Jakuba, zarówno polskojęzyczne jak i zagraniczne. Przed publikacją należy uzupełnić wykaz skrótów oraz literówki i opuszczenia wyrazów. Do decyzji autorów pozostaje sugestia umieszczenia indeksu sigli biblijnych i pozabiblijnych oraz indeksu autorów.
Niniejsze dzieło zasługuje na wielkie uznanie i stanowi poważny wkład dla biblistyki polskiej i światowej. Warto pomyśleć o jego tłumaczeniu na język angielski. Wydanie polskie z pewnością będzie stanowić zachętę do dalszych badań biblijnych w aspekcie ekumenicznym. Powinno się ono ukazać w jak największym nakładzie.
Ks. Mirosław S. Wróbel