Wyobraźnia czystej miłości

Kiedy wieczorem przy punktowym świetle lampy na biurku przewracam karty listów Pawłowych, w mojej głowie rodzi się mało teologiczne pytanie: czy Szaweł z Tarsu był kiedykolwiek zakochany? Tak zwyczajnie, po ludzku, czy był zakochany w kobiecie? Chyba nie sposób znaleźć jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo, że ze względu na Chrystusa zdecydował się na życie w bezżeństwie. Wiadomo …

Dariusz Iwański, Wstawiennictwo aniołów w Księdze Henocha (1 Hen)

Dariusz Iwański, Wstawiennictwo aniołów w Księdze Henocha (1 Hen), Scripta Theologica Thoruniensia 15, Toruń 2011, ss. 407. Rozprawa ks. Dariusza Iwańskiego poświęcona została wstawiennictwu aniołów w apokryficznej Księdze Henocha. Dzieło to powstało najprawdopodobniej w całości w języku hebrajskim, choć odnaleziono także fragmenty aramejskie; znane jest natomiast w języku etiopskim, zwanym geez. Jako dzieło złożone posiada …

Janusz Lemański, „Niech przyjdzie do mnie, a dowie się, że jest prorok w Izraelu” (2 Krl 5, 8b)

Janusz Lemański, „Niech przyjdzie do mnie, a dowie się, że jest prorok w Izraelu” (2 Krl 5,8b). Wprowadzenie do profetyzmu starotestamentalnego, t. I:  Profetyzm przedklasyczny. Prorocy więksi, Studia i Rozprawy 28, Szczecin 20122, ss. 298   Książka ks. Janusza Lemańskiego poświęcona została zagadnieniu profetyzmu w dawnym Izraelu, na co wskazuje jasno jej tytuł: „Niech przyjdzie …

Abraham i Józef. Mężowie zaufania

fot. M. Rosik Abraham opuścił chaldejskie Ur, by powędrować do Kanaanu. Józef opuścił Kanaan, by udać się do Egiptu. Abraham bardzo długo czekał na syna, którego urodziła podeszła w latach Sara. Józef tuż po swym ślubie pieścił na kolanach Jezusa, którego poczęła młodziutka Maryja. Abraham był gotów zabić własne dziecko w dowód posłuszeństwa Bogu. Józef …

Biblijna ikona piękna Maryi

Znaczącą rolę w starożytnym widzeniu świata odgrywała kategoria piękna. W mitologii greckiej charyty stały się uosobieniem piękna. Ich nazwa zaczerpnięta została z terminu charis, czyli „piękno”, „wdzięk”. Odpowiednikiem greckiej charis jest łaciński termin gratia. Zarówno grecki, jak i łacińskie wyraz oznaczający piękno, w języku chrześcijaństwa zaczął być odczytywany w kluczu religijnym i stał się synonimem …

Czy Fiscus Iudaicus w latach 70/71-98 po Chr.  wpłynął na rozejście się dróg judaizmu i chrześcijaństwa? Studium historyczno-teologiczne

Badania nad rozchodzeniem się dróg Kościoła i Synagogi w I i na początku II stulecia określa się w ostatnich dekadach angielskim sformułowaniem the parting of the ways. Określenie to rozpowszechnione zostało na sympozjum zorganizowanym w Durham University we wrześniu 1989 roku. Materiały z tego spotkania zostały opublikowane pod tytułem Jews and Christians. The Parting of …

Egipscy terapeuci

  Judaizm, jako religia pozbawiona dogmatów w chrześcijańskim rozumieniu tego słowa, sprzyjał powstawaniu różnych ugrupowań o charakterze religijnym, które niejednokrotnie odznaczały się pewnym stopniem politycznego zaangażowania. Największe, jak się powszechnie przypuszcza, wpływy na kształt instytucji religijnych i na myśl teologiczną judaizmu w czasach Jezusa mieli faryzeusze. Józef Flawiusz mówi zasadniczo o „trzech filozofiach”: „Są bowiem …

Fantázia čistej lásky

Keď si večer pri tlmenom svetle stolnej lampy prevraciam stránky Pavlových listov, skrsne mi v hlave neteologická otázka: „Bol Pavol z Tarzu niekedy zamilovaný? Tak obyčajne, ľudsky zamilovaný do nejakej ženy?” Zrejme nenájdeme jednoznačnú odpoveď. Vieme, že sa rozhodol žiť v bezženstve pre Krista. Vieme však aj to, že o láske dokázal písať s veľkým …

Literatura epistolarna Nowego Testamentu

Janusz Czerski. Literatura epistolarna Nowego Testamentu, Opole 2013 Książka ks. Janusza Czerskiego na temat literatury epistolarnej Nowego Testamentu ukazała się w serii wydawniczej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Oprócz „Wprowadzenia” książka przedstawia w kolejnych rozdziałach epistolografię starożytną, środowisko św. Pawła, jego życie, działalność i osobowość oraz charakterystykę literacką jego listów. Ta ostatnia część stanowi oczywiście zasadniczy zręb pracy. …

Janusz Lemański, Księga Rodzaju

Janusz Lemański, Księga Rodzaju. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Nowy Komentarz Biblijny I/1, Rozdziały 1-11, Częstochowa 2013, ss. 571. Książka ks. Janusza Lemańskiego – komentarz do Księgi Rodzaju, a dokładniej do pierwszych jedenastu rozdziałów tej księgi, zwanych „prehistorią biblijną” – została przygotowana do wydania w prestiżowej serii wydawniczej Nowy Komentarz Biblijny. Redaktorzy serii (na czele …

Żydzi w europejskiej części Cesarstwa Rzymskiego

  Ciecieląg, Żydzi w europejskiej części Cesarstwa Rzymskiego, Biblioteka Zwojów. Tło Nowego Testamentu 16, The Enigma Press, Kraków – Mogilany, ss. 307 Jerzy Ciecieląg od wielu lat zajmuje się problematyką żydowską w starożytności. Jego dotychczasowe, cenione przez znawców problematyki, prace ukazują zamiłowanie do historii narodu wybranego (wystarczy wspomnieć kilka monografii: Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna …

Kodeks Synajski

  Wiosną 1844 roku niemiecki badacz, biblista i znawca antycznych manuskryptów, wyruszył z włoskiego Livorno do Egiptu. Gdy statek przybił do brzegów Aleksandrii, podróżnik przedostał się do Kairu, skąd wykupił wycieczkę do pewnego klasztoru na Pustyni Nitryjskiej. Stamtąd droga do podnóży Synaju była już niedaleka. Gdy Konstanty von Tischendorf – bo o nim mowa – …

Orygenes – egzegeta z Aleksandrii

Aleksandria w Egipcie. Religijni mieszkańcy dumni byli ze świątyni poświęconej Serapisowi, bóstwu uzdrawiającemu i patronowi miasta. Gwarne wybrzeże rozciągało się pomiędzy wyspami Faros i Antyrodos. Faros słynęło z latarni wystawionej przez Sostratosa w III w. przed Chr. Nazwisko architekta znane jest z inskrypcji, która głosi: „Sostratus, syn Deksyfanesa, poświęcił tę budowlę bogom ocalenia, w imieniu …

„Wy jesteście solą dla ziemi” (Mt 5,13). Wiara rodzi się z przykładu

  Uzasadniając potrzebę wprowadzenia roku wiary, Benedykt XVI pisał w liście apostolskim Porta fidei: „Nie możemy się zgodzić, aby sól zwietrzała, a światło było trzymane pod korcem (por. Mt 5, 13-16). Także współczesny człowiek, jak Samarytanka przy studni, może na nowo odczuć potrzebę pójścia, aby słuchać Jezusa, który wzywa nas do wiary w Niego i …

Świątynne dźwięki psalmów

Żydowski historyk, niemal współczesny Jezusowi, Józef Flawiusz, pisał o przybytku w Jerozolimie: „Istnieje tylko jedna świątynia wzniesiona ku czci jedynego Boga. Świątynia jest wspólna dla wszystkich, jak Bóg jest wspólny dla wszystkich” (Dawne dzieje Izraela 3,6). Mówiąc o „wszystkich”, Flawiusz miał na myśli także pogan. Podzielał przekonanie wielu Żydów tamtych czasów, iż Izrael jest pośrednikiem …